คุณแม่มือใหม่ส่วนมากมักจะกังวลและสนใจข้อมูลเกี่ยวกับการตั้งครรภ์และคลอดลูกอย่างจริงจัง แต่มักจะมองข้ามเรื่องการเตรียมตัวรับการเปลี่ยนแปลงหลังคลอดลูกแล้ว
การเป็นคุณพ่อหรือคุณแม่เลี้ยงเดี่ยวไม่ใช่เรื่องง่าย นอกจากความรู้สึกแย่และรู้สึกผิดต่อลูกที่ไม่สามารถรักษาครอบครัวที่สมบูรณ์เอาไว้ได้ การทำหน้าที่เป็นทั้งพ่อและแม่ รวมถึงการหาเงินดูแลครอบครัวก็ไม่ใช่เรื่องที่จะปรับตัวให้รับมือกับสถานการณ์นี้ได้โดยง่าย
การเลี้ยงลูกด้วยอารมณ์ ไม่ได้หมายถึงการทำโทษด้วยการตีเท่านั้น แต่รวมไปถึงการพูดเสียงดังใส่ลูก เหวี่ยงวีน หงุดหงิด ใช้คำพูดเชิงลบกับลูก ตะคอกใส่ลูก และทะเลาะกับลูก มากกว่าที่จะใช้เหตุผลอธิบาย
คุณพ่อคุณแม่หลายคนคาดหวังให้โรงเรียนเป็นสถานที่คัดกรองและขัดเกลาพฤติกรรมไม่ดีของลูก แต่ความจริงไม่ใช่อย่างนั้นเสมอไป เพราะนอกจากพฤติกรรมบางอย่างจะไม่หายไปแล้ว ยังมีพฤติกรรมไม่ดีอีกหลายอย่างที่ลูกเอาติดตัวกลับมาจากที่โรงเรียนอีกด้วย เพราะฉะนั้น ถึงแม้ลูกจะถึงวัยเข้าโรงเรียนแล้ว คุณพ่อคุณแม่ก็ควรสังเกตพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม อธิบาย และสอนให้ลูกเข้าใจสิ่งที่ถูกต้องด้วยตัวเองเสมอ
การวางแผนมีลูก เป็นขั้นตอนสำคัญในการสร้างและขยายครอบครัว บางครอบครัวเลือกมีลูกคนเดียว เพราะต้องการทุ่มเทเวลาเลี้ยงดูลูกให้ได้เต็มที่ ในทางกลับกัน บางครอบครัวก็มีเหตุผลมากมายในการที่จะมีมีลูกหลายคน
เด็กในวัย 3-5 ขวบ ถือเป็นวัยแห่งการเป็นเจ้าหนูจำไม คือเด็กที่ช่างซัก ช่างถาม และเต็มไปด้วยความสงสัย จนอดไม่ได้ที่จะตั้งคำถามเจื้อยแจ้วให้คุณพ่อคุณแม่กุมขมับ เพราะบางคำถามของลูกนั้น มันอธิบายกันได้ยากเหลือเกิน
ความเครียดเปรียบเสมือนเป็นดาบสองคม เพราะความเครียดในระดับที่เหมาะสม ก็มีประโยชน์คือเป็นแรงกระตุ้นให้เด็กทำสิ่งต่างๆ ประสบความสำเร็จ แต่ถ้าเครียดมากเกินไป ความเครียดก็จะส่งผลต่อร่างกายและจิตใจของเด็ก
‘ความรัก’ มีอิทธิพลต่อพัฒนาการและการเจริญเติบโตของลูก คุณพ่อคุณแม่ทุกคนย่อมรักและต้องการมอบสิ่งที่ดีที่สุดให้กับลูก แต่การมอบความรักที่มากเกินไปหรือน้อยเกินไป อาจส่งผลให้ลูกมีพฤติกรรมที่ไม่น่ารัก
ไม่ว่าจะผ่านมากี่ยุคสมัย ก็ไม่อาจปฏิเสธสำนวนโบราณที่ว่า ‘ลูกไม้ย่อมหล่นไม่ไกลต้น’ ไปได้ เพราะลูกเปรียบเสมือนเงาสะท้อนพฤติกรรมของพ่อแม่ ลูกมักจะเลียนแบบสิ่งที่เห็น และได้ยินจากคุณพ่อคุณแม่ตั้งแต่อยู่ในครรภ์
เด็กเซนสิทีฟหรือเด็กที่มีอารมณ์อ่อนไหวง่าย คือเด็กที่มีระบบประสาทสัมผัสทั้งห้าตอบสนองไวกว่าเด็กทั่วไป การเปลี่ยนแปลงรอบตัวเพียงเล็กน้อย ก็เป็นแรงกระตุ้นให้เด็กๆ คิดมากและเกิดความเครียด จนทำให้คุณพ่อคุณแม่เข้าใจว่าลูกเป็นเด็กขี้กลัว ขี้อาย หรือสมาธิสั้น