การ ฝึกลูกเข้าห้องน้ำ ถือเป็นหนึ่งในกระบวนการเรียนรู้ที่สำคัญของเด็กเล็ก ที่กำลังเติบโตและเตรียมความพร้อมเข้าสู่สังคมโรงเรียนที่ลูกต้องเรียนรู้วิธีการดูแลและช่วยเหลือตัวเองมากขึ้น

เพราะการ ฝึกลูกเข้าห้องน้ำ นอกจากจะช่วยให้ลูกมีสุขลักษณะการขับถ่ายที่ดี ยังช่วยให้ลูกรู้จักดูแลร่างกายตัวเองได้อีกด้วย

ทีนี้คุณพ่อคุณแม่อาจจะสงสัยว่า แล้วควร ฝึกลูกเข้าห้องน้ำด้วยตัวเอง และเลิกผ้าอ้อมตอนไหนถึงจะเหมาะสม (และได้ผล) ที่สุด คำตอบที่คุณหมอและผู้เชี่ยวชาญหลายคนเห็นตรงกันก็คือ การเลิกผ้าอ้อมนั้นไม่มีการกำหนดช่วงอายุที่ตายตัว ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความพร้อมของลูก วิธีการของคุณพ่อคุณแม่ รวมถึงความจำเป็นในการใช้ชีวิต เช่น บางครอบครัวเริ่มให้ลูกไปโรงเรียนตั้งแต่อายุสองขวบ อาจฝึกลูกตั้งแต่สองขวบก็ยังได้

แต่อย่างไรก็ตาม การปล่อยให้ลูกคุ้นเคยกับการใช้ผ้าอ้อมนานเกินไป หรือละเลยการฝึกให้ลูกเข้าห้องน้ำได้เอง อาจส่งผลต่อการใช้ชีวิต อาจทำให้ลูกมีนิสัยการขับถ่ายที่ไม่เหมาะสม และอาจส่งผลเสียต่อการเรียนรู้และพัฒนาการตามวัยได้

และเมื่อตัดสินใจว่า ถึงเวลาที่จะต้องสอนให้ลูกบอกลาผ้าอ้อม และเข้าห้องน้ำด้วยตัวเองเสียที แต่จะเริ่มกันอย่างไรนั้น เรามีคำตอบค่ะ

1. สอนให้ลูกบอกความต้องการเมื่อจะเข้าห้องน้ำ

จะฝึกให้ลูกเข้าห้องน้ำด้วยตัวเองได้นั้น ก่อนอื่นต้องสอนให้ลูกสามารถบอกหรือสื่อสารเวลาที่ต้องการขับถ่ายให้ได้ก่อน โดยในช่วงแรกคุณพ่อคุณแม่ควรเป็นฝ่ายคอยสังเกตและถามลูกเป็นระยะ ว่าลูกปวดฉี่ไหม อยากเข้าห้องน้ำหรือเปล่า และพาลูกไปเข้าห้องน้ำอย่างไม่มีเงื่อนไข

หลังจากนั้นจึงเริ่มสอนให้ลูกเป็นฝ่ายบอกคุณพ่อคุณแม่ได้โดยไม่ต้องรอให้ถาม แต่ถ้าครั้งไหนที่ลูกมัวแต่ห่วงเล่น หรืออ้ำอึ้งไม่กล้าบอก จนลุกไปเข้าห้องน้ำไม่ทัน คุณพ่อคุณแม่ไม่ควรตำหนิต่อว่า หรือทำให้ลูกอับอาย เพราะจะยิ่งทำให้ลูกพยายามอั้น ไม่ยอมบอก และไม่อยากเข้าห้องน้ำมากขึ้นเรื่อยๆ จนเกิดเป็นปัญหาในระบบขับถ่ายได้

2. สร้างความคุ้นเคยกับห้องน้ำ

ในช่วงแรกคุณพ่อคุณแม่อาจให้ลูกลองนั่งบนชักโครก ที่เตรียมฝารองนั่งขนาดเล็กเอาไว้ให้พร้อม สอนให้ลูกรู้จักอุปกรณ์ต่างๆ ในห้องน้ำ เช่น เมื่อทำธุระเสร็จแล้ว เราจะกดน้ำตรงนี้ รวมถึงวิธีเปิดปิดก็อกน้ำ วิธีใช้สายชำระ เพื่อให้ลูกรู้สึกคุ้นเคยและไม่ประหม่าเมื่อต้องเข้ามาใช้ห้องน้ำด้วยตัวเองในภายหลัง

3. ทำให้การเข้าห้องน้ำเป็นกิจวัตรทั่วไป

ก่อนเลิกผ้าอ้อมอย่างเด็ดขาด คุณพ่อคุณแม่อาจเริ่มจากการค่อยๆ ลดเวลาการใช้ผ้าอ้อม และสอนให้ลูกเข้าห้องน้ำเป็นกิจวัตร เช่น หลังตื่นนอน ให้ลูกลุกจากที่นอนแล้วเข้าห้องน้ำไปทำธุระของตัวเองให้เรียบร้อย หลังกินข้าวกลางวัน ตอนเย็น และก่อนเข้านอน เพื่อสร้างสุขลักษณะการขับถ่ายและทำให้ลูกมีเวลาปรับตัว โดยระหว่างวันอาจจะอนุญาตให้ลูกใช้ผ้าอ้อมได้ในเวลาจำกัด และค่อยลดเหลือใช้เฉพาะเวลาที่จำเป็นเท่านั้น

4. กำลังใจสำคัญเสมอ

เมื่อลูกสามารถบอกความต้องการที่จะเข้าห้องน้ำหรือสามารถเข้าห้องน้ำด้วยตัวเองได้ ช่วงแรกคุณพ่อคุณแม่อาจต้องชื่นชมและให้กำลังใจลูกบ่อยๆ หรือทุกครั้งที่ลูกสามารถเข้าห้องน้ำและจัดการตัวเองได้ เพื่อให้ลูกมีความมั่นใจ ภูมิใจในตัวเอง และเปิดใจที่จะเรียนรู้พัฒนาการด้านอื่นๆ ต่อไป

อ่านบทความ: ลูกไม่ยอมนั่งชักโครก: แชร์ประสบการณ์ใช้เวลาเกือบปี ลูกถึงทำได้สำเร็จ

อ้างอิง
HuffPost Life
หมอเสาวภา เลี้ยงลูกเชิงบวก