ถ้าถามว่าอะไรคือหนึ่งในหมุดหมายสำคัญของการเป็นคุณพ่อคุณแม่ การเลี้ยงดูลูกให้เติบโตขึ้นมาอย่างแข็งแรง มีความสุข และเป็นคนที่มีคุณภาพของสังคม

นอกจากความแข็งแรงและสมบูรณ์ทางกายภาพแล้ว คุณพ่อคุณแม่จึงควรให้ความสำคัญกับการเลี้ยงดูทางจิตใจ ให้ลูกเป็นคนที่มีความเห็นอกเห็นใจ ไม่สร้างความเดือดร้อนรำคาญให้ผู้อื่น หรือนิยามที่ได้ยินกันจนคุ้นหูก็คือ ไม่ทำตัวเป็น Toxic People หรือคนที่มี นิสัยเป็นพิษ ต่อคนรอบข้าง

 แต่นอกจาก ​​นิสัยเป็นพิษ ต่อผู้อื่นแล้ว คุณพ่อคุณแม่ควรสอนให้ลูกไม่ทำตัว Self toxic หรือการมีความคิดและพฤติกรรมที่เป็นพิษต่อตัวเอง หรือพาตัวเองไปอยู่ในสถานการณ์ที่เป็นโทษต่อตัวเอง เช่น การกล่าวโทษหรือวิจารณ์ตนเองอย่างรุนแรง การมีความคิดเชิงลบต่อรูปร่างหน้าตาและหารใช้ชีวิตของตนเอง รวมถึงการทำร้ายตัวเองทั้งทางร่างกายหรือจิตใจ

ดังนั้นการสอนลูกเกี่ยวกับการป้องกันพฤติกรรม Self Toxic จึงเป็นเรื่องสำคัญที่จะช่วยให้ลูกเติบโตโดยสามารถดูแลสุขภาพจิตของตัวเองได้อย่างเหมาะสม

1. สอนให้ลูกรู้จักและเข้าใจ Self-Toxic

ละเป็นอันตรายต่อตนเองทั้งทางกายและจิตใจ เช่น การตั้งเป้าหมายที่ไม่สมเหตุสมผล ทำให้เกิดการด้อยค่าตัวเองเมื่อทำไม่สำเร็จ สอนให้ลูกไม่เพิกเฉยต่อความต้องการทางร่างกายและจิตใจของตัวเอง โดยคุณพ่อคุณแม่อาจยกตัวอย่างพฤติกรรมที่เป็นพิษต่อตัวเอง เช่น การตำหนิว่าตัวเองไม่น่ารัก การยอมถูกรังแกเพราะกลัวว่าเพื่อนจะไม่เล่นด้วย ล้วนเป็นพฤติกรรมที่ลูกไม่ควรทำทั้งสิ้น

2. สอนวิธีการรับรู้อารมณ์ของตัวเอง

บางครั้งลูกอาจไม่เข้าใจเรื่องนิสัยที่เป็นพิษได้ดี แต่คุณพ่อคุณแม่สามารถสอนให้ลูกเรียนรู้จากความรู้สึกและอารมณ์ของตัวเองเมื่อลูกคิดและมีพฤติกรรมเหล่านั้น เช่น ตอนที่ลูกยอมให้เพื่อนแกล้งนั้นลูกรู้สึกอย่างไร? และความรู้สึกนั้นส่งผลอย่างไร

การสังเกตอารมณ์หรือรับรู้ความรู้สึกของตัวเองจะช่วยให้ลูกเรียนรู้ว่า นิสัยและพฤติกรรมอะไรบ้างที่ทำให้ตัวเองรู้สึกไม่ดี และไม่ควรปล่อยให้เกิดขึ้นอีก

3. ส่งเสริมการใช้คำพูดเชิงบวก

คุณพ่อคุณแม่ควรสอนการใช้คำพูดเชิงบวกกับตัวเอง แทนการวิพากษ์วิจารณ์ตัวเอง เช่น แทนที่จะตำหนิตัวเองว่าทำได้ไม่ดีพอ ลูกควรชื่นชมตัวเองที่มีความพยายามมากขนาดนี้ และยังสามารถทำให้ดีขึ้นได้อีก

4. สอนให้ลูกรู้จักดูแลตัวเองทั้งทางกายและจิตใจ

คนที่มีนิสัยเป็นพิษกับตัวเอง มักขาดความใส่ใจต่อตัวเอง ความรักและเคารพตัวเอง สิ่งหนึ่งที่คุณพ่อคุณแม่สามารถปลูกฝังให้ลูกมีความรักและเคารพตัวเองได้ก็คือ ส่งเสริมให้ลูกดูแลสุขภาพตัวเองทั้งทางร่างกายและจิตใจ เช่น ออกกำลังกาย หรือเล่นกีฬาที่ชอบ ได้ทำกิจกรรมที่ผ่อนคลายและมีความสุขเป็นประจำ

5. สนับสนุนการสร้างความสัมพันธ์ที่ดี

หนึ่งในปัจจัยที่ทำให้เกิดนิสัยเป็นพิษต่อตัวเองก็คือการที่ลูกอยู่ท่ามกลางคนรอบข้างที่เป็นพิษและความสัมพันธ์ที่เป็นพิษ คุณพ่อคุณแม่จึงควรปกป้องไม่ปล่อยให้ลูกต้องอยู่ในสถานการณ์หรือสภาพแวดล้อมที่ทำให้รู้สึกไม่มีค่า ไม่เป็นที่รัก และไม่สมควรได้รับสิ่งดีๆ

ในทางกลับกัน คุณพ่อคุณแม่ควรเป็นตัวอย่างที่ดีของการมีความสัมพันธ์ที่อบอุ่น ปลอดภัย ไว้ใจ และพึ่งพากันและกันได้เสมอ

อ้างอิง
psychologytoday
w.mhanational.org
verywellmind.com