ไม่ว่าเด็กหรือผู้ใหญ่ การได้รับคำชม โดยเฉพาะจากคนที่มีความสำคัญในชีวิต ย่อมทำให้มีกำลังใจที่จะทำสิ่งนั้นให้ดียิ่งขึ้น และมีส่วนเป็นแรงผลักดันที่จะทำให้ประสบความสำเร็จได้
เราอาจจะเคยได้ยินว่า ผู้ใหญ่ยุคก่อนเห็นว่าการชื่นชมเด็กหรือลูกหลานนั้นเป็นเรื่องไม่ควรทำ เพราะจะทำให้เด็กเหลิงหรือหลงตัวเองได้ แต่สำหรับแนวทางการเลี้ยงลูกยุคใหม่ การกล่าวคำชื่นชมกับเด็กๆ ในเวลาที่เหมาะสม ไม่มากหรือไม่น้อยเกินไป ก็มีผลดีที่จะช่วยให้เด็กเห็นคุณค่าของตัวเอง เห็นความสำคัญของความพยายามทำอะไรด้วยตัวเองมากขึ้น
แต่คุณพ่อคุณแม่จะรู้ได้อย่างไรว่า การชื่นชมอย่างเหมาะสมและพอดีนั้นต้องทำอย่างไร และหากเราชื่นชมลูกมากเกินไปจะส่งผลเสียอย่างไรบ้าง
งานวิจัยเกี่ยวกับการชื่นชมเด็กที่ทำขึ้นในช่วงปลายยุค 90 โดย Carol S. Dweck ศาสตราจารย์ด้านจิตวิทยาจากบัณฑิตวิทยาลัยสแตนฟอร์ด ได้แสดงให้เห็นว่าเด็กๆ มักรู้สึกกดดันเมื่อได้รับกับคำชมจากคุณพ่อคุณแม่ และสิ่งนี้อาจนำไปสู่ความตื่นตระหนกและวิตกกังวลได้ และมีผลทำให้เด็กกลายเป็นคนไม่ชอบความเสี่ยง และหลีกเลี่ยงที่จะพัฒนาตัวเองต่อไปได้
หรือถ้าจะให้ลงรายละเอียดกันชัดๆ ว่าการชื่นชมลูกมากเกินไปนั้น จะย้อนกลับมาเป็นผลเสียต่อลูกได้อย่างไรบ้าง เรามีคำตอบค่ะ
1. ลูกรู้สึกตัวเองมีความสำคัญมากกว่าคนอื่น
การชื่นชมลูกเกินจริง หรือชื่นชมมากเกินไป อาจทำให้ลูกจะเข้าใจว่าตัวเองมีความพิเศษและสำคัญมากกว่าคนอื่น หรือเก่งกว่าคนอื่น ซึ่งอาจไม่ใช่เรื่องจริงเสมอไป
สิ่งที่จะตามมาคือลูกมองไม่เห็นคุณค่าของคนอื่น ส่งผลต่อลักษณะนิสัยในการเข้าสังคมได้
2. ลูกรู้สึกว่าจำเป็นต้องทำให้ได้มากขึ้นไปอีก
เด็กบางคนเมื่อได้รับคำชมแล้วอาจรู้สึกกดดัน และต้องการทำให้ดีขึ้นเพื่อได้รับคำชมที่มากขึ้น และกลายเป็นคนกลัวความผิดพลาด ไม่อยากทำให้พ่อแม่หรือคนอื่นผิดหวัง จนกลายเป็นเด็กที่มีภาวะเครียดได้
3. ลูกจะรู้สึกผิดหวังกับสิ่งต่างๆ ได้ง่าย
คุณพ่อคุณแม่ที่ชื่นชมลูกเกินจริง หรือชื่นชมลูกในเรื่องธรรมดาสามัญมากเกินไป จะทำให้ลูกรู้สึกว่าได้อะไรมาง่ายๆ หรือการทำอะไรให้ประสบความสำเร็จเป็นเรื่องง่าย ในทางกลับกัน เมื่อลูกเติบโตและได้พบกับสิ่งที่เขาไม่สามารถทำได้โดยง่าย ลูกจะขาดภูมิต้านทานและความพยายาม ทำให้ลูกเป็นเด็กที่ผิดหวังในตัวเองได้ง่าย หรือยอมแพ้และล้มเลิกอะไรง่ายๆ เพราะไม่ชอบความรู้สึกล้มเหลวหรือผิดพลาดที่เกิดขึ้น
4. ความมั่นใจในตนเองลดลง
เด็กที่มักได้รับคำชมมากเกินไป หรือได้รับคำชมในการทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งเป็นประจำ จะรู้สึกปลอดภัยในการทำสิ่งนั้นซ้ำๆ แต่จะขาดความมั่นใจในตัวเองเมื่อต้องลองทำอะไรใหม่ๆ เพราะความกังวัลว่าทำแล้วจะไม่ได้รับการยอมรับหรือได้รับคำชมเช่นเดิม
COMMENTS ARE OFF THIS POST