คำถามที่คุณพ่อคุณแม่ลูกแฝดส่วนมากต้องพบเจอก็คือ เลี้ยงลูกแฝด ยากไหม เหนื่อยมากขึ้นสองเท่าจริงหรือเปล่า เด็กๆ มีนิสัยใจคอเหมือนหรือต่างกันมากน้อยแค่ไหน และพ่อแม่จำเป็นต้อง เลี้ยงลูกแฝด ให้เหมือนกันทุกอย่างไหมนะ…

ผู้เชี่ยวชาญด้านการเลี้ยงเด็กและเลี้ยงดูลูกแฝดต่างพูดเป็นเสียงเดียวกันว่า ความมหัศจรรย์ของเด็กแฝดมีให้คุณพ่อคุณแม่ประหลาดใจได้เสมอ บางคู่มีความใกล้ชิด สนิทสนม ทั้งรูปร่างหน้าตา และนิสัยใจคอคล้ายกันมากราวกับเป็นคนคนเดียว แต่ลูกแฝดบางคู่ก็มีลักษณะการใช้ชีวิตและความชอบที่แตกต่างกันสุดขั้ว ทั้งหมดเกิดขึ้นได้ ไม่ว่าจะเป็นเพราะพื้นฐานนิสัยใจคอที่ติดตัวมาโดยกำเนิด ประกอบกับปัจจัยจากการเลี้ยงดูจากคุณพ่อคุณแม่

จากการสอบถามครอบครัวที่มีลูกแฝด พ่อแม่หลายคนยืนยันว่าต่อให้เลี้ยงลูกแฝดมาด้วยกัน ใช้วิธีเดียวกัน ทำหลายๆ อย่างเหมือนกัน แต่สุดท้าย ยิ่งลูกเริ่มโต เด็กแต่ละคนก็จะมีอัตลักษณ์ ทั้งความชอบ ความถนัด บุคลิกภาพ และนิสัยใจคอเป็นของตัวเองอยู่ดี

และนี่คือคำตอบและเหตุผลของคำถามที่ว่า เลี้ยงลูกแฝด จำเป็นต้องทำทุกอย่างเหมือนกันเพื่อลดปัญหาที่จะตามมาจริงหรือ…

1. แฝดคือละคนกัน

#แฝดไม่เหมือนกันทางกายวิภาค Leann Poston ผู้เชี่ยวชาญด้านเนื้อหาทางการแพทย์ของ Invigor Medical อธิบายเรื่องราวความไม่เหมือนของเด็กแฝดที่เหมือนกันทางกายภาพจนแทบแยกไม่ออก หรือที่เรียกว่า mirror twins คือคู่แฝดที่เหมือนกัน ตั้งแต่สีผิว สีผม ดวงตา แม้แต่ส่วนสูงและน้ำหนักก็ยังใกล้เคียงกันมาโดยตลอด

ในขณะเดียวกันสามารถแยกได้จากลักษณะทางกายวิภาคที่ตรงข้ามกัน เช่น แฝดพี่มีกระที่แก้มซ้าย ส่วนแฝดน้องมีกระที่แก้มขวา ถนัดใช้มือฝั่งที่ต่างกัน ก้าวเดินก็ต่างกัน แฝดพี่อาจเดินด้วยการก้าวเท้าซ้ายก่อน ส่วนอีกคนกลับก้าวเท้าขวาก่อน ลายนิ้วมือของทั้งคู่อาจจะคล้ายกัน แต่ไม่เคยมีแฝดคู่ใด มีลายนิ้วมือที่เหมือนกัน

#แฝดแตกต่างกันในเชิงจิตวิทยา Scientific American ระบุว่า mirror twins หรือคู่แฝดกระจก ยังต่างกันทางด้านจิตวิทยาและการใช้ชีวิตอีกด้วย เช่น นิสัยใจคอต่างกัน ความสนใจในอาชีพก็ไม่เหมือนกัน แม้แต่รสนิยมทางเพศก็อาจไม่เหมือนกันด้วยความแตกต่างเหล่านี้คือ สิ่งที่บ่งชี้ว่า เด็กแฝดคือเด็กสองคนที่แตกต่างและมีตัวตนเป็นของตัวเอง

แต่เพื่อให้ลูกแฝดมีความสุขและไม่รู้สึกว่าการมีคู่แฝดเป็นเรื่องแปลกและแตกต่างจากคนอื่น คุณพ่อคุณแม่ไม่ควรแบ่งแยกให้ลูกรู้สึกถึงความแตกต่างหรือแบ่งพรรคแบ่งฝ่าย เช่น คอยย้ำว่า แฝดคนพี่เหมือนพ่อ แต่แฝดคนน้องเหมือนแม่ เพราะอาจลดทอนความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างลูกแฝดได้

2. สอนแนวคิดเรื่องการเป็นเจ้าของ

#คุณค่าของการเป็นเจ้าของ เด็กส่วนใหญ่มักจะต้องเรียนรู้เรื่องการแบ่งปัน แต่สำหรับเด็กแฝดที่แบ่งปันกันตั้งแต่อยู่ในท้องของคุณแม่ อาจจะต้องใช้แนวการสอนที่ต่างออกไป

Barbara Klein นักเขียนและผู้เชี่ยวชาญด้านการพัฒนาเอกลักษณ์ของเด็กแฝด ระบุว่า คุณพ่อคุณแม่อาจจะต้องพิจารณาแนวคิดเรื่องการเป็นเจ้าของ เพื่อสร้างความสมานฉันท์และส่งเสริมให้เด็กแฝดเรียนรู้เรื่องการผลัดกันมากกว่าการแบ่งหรือเสียสละให้กันตลอดเวลา

#แนวคิดผลัดกันเล่นผลัดกันใช้ หลีกเลี่ยงการบังคับให้ลูกแฝดต้องแบ่งปันกันตลอดเวลา เพราะจะทำให้ลูกไม่ได้เรียนรู้การเป็นเจ้าของของตัวเอง เพราะยึดติดว่าจะทำอะไรต้องแบ่งกับอีกคนเสมอ แต่คุณพ่อคุณแม่ควรเพิ่มการสอนให้ลูกรู้จักการผลัดกันเล่น ผลัดกันใช้ ไม่จำเป็นต้องเสียสละให้ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง แต่ต้องรู้จักอดทนรอคอย เพื่อให้เด็กแฝดได้เรียนรู้การเป็นเจ้าของที่ดี มีน้ำใจ ลดความขัดแย้ง และสร้างความสุขที่แน่นแฟ้นทั้งในระยะสั้นและระยะยาว

สิ่งสำคัญคือ คุณพ่อคุณแม่ต้องส่งเสริมให้ลูกเรียนรู้การเป็นเจ้าของอย่างถูกต้องเหมาะสม ด้วยการแยกของใช้ และของเล่นของลูกแฝดที่ไม่สามารถใช้ร่วมกันได้ รวมทั้งกำหนดขอบเขตพื้นที่ความเป็นส่วนตัวให้กับลูกแต่ละคน และกระตุ้นให้ลูกต่างคนต่างเล่น ไม่จำเป็นต้องเล่นเหมือนกันในเวลาเดียวกัน เพราะเมื่อลูกแต่ละคนได้ใช้เวลา เล่นของเล่น และมีพื้นที่ส่วนตัวจนเต็มที่แล้ว ลูกก็จะอยากกลับมาเล่นและอยู่ด้วยกันได้ดีกว่าเดิม

3. ความชอบที่ต่างกัน

Joan A. Friedman นักจิตวิทยาเด็ก คุณแม่ของลูกแฝด และตัวเธอเองก็เป็นลูกแฝด ได้ให้คำแนะนำจากประสบการณ์ส่วนตัวและมุมมองด้านวิชาชีพว่า เด็กแฝดไม่จำเป็นต้องเลี้ยงดูให้เหมือนกันทุกอย่าง สามารถเลี้ยงแตกต่างกันได้ เพราะเด็กแฝดเป็นเพียง เด็กสองคนที่เกิดพร้อมกันเท่านั้น

#เสื้อผ้าของใช้ต่างกันได้ การใส่เสื้อผ้าให้ลูกแฝดเหมือนกัน อาจดูน่ารักในสายตาคนอื่น แต่ลูกอาจจไม่ได้ต้องการแบบนั้นเสมอไป คุณพ่อคุณแม่ควรเปิดโอกาสให้ลูกแต่ละคนเลือกชุดของตัวเอง

#ชื่อไม่ต้องคล้องจองกันก็ได้ พ่อแม่มักพยายามให้ลูกแฝดมีชื่อที่คล้องจองและเป็นคำที่ควรอยู่คู่กัน แต่ความจริงแล้วเด็กแฝดก็เหมือนพี่น้องคนอื่นๆ เพราะที่สุดแล้ว คุณพ่อคุณแม่ต้องไม่ลืมว่าเมื่อลูกๆ โตขึ้น พวกเขาจะไม่ได้อยู่ด้วยกันหรือถูกเรียกคู่กันตลอดเวลา

#ร้องเพลงวันเกิดสองรอบ #ของขวัญวันเกิดคนละชิ้น (ที่ไม่เหมือนกัน) สิ่งเล็กๆ น้อยๆ ที่คุณพ่อคุณแม่ของลูกแฝดอาจจะมองข้ามก็คือ ไม่จำเป็นต้องให้ลูกสองคนฉลองวันเกิดด้วยเค้กชิ้นเดียว ของขวัญชิ้นเดียวแบ่งกัน หรือของสองชิ้นที่เหมือนกันก็ได้

คุณพ่อคุณแม่สามารถจัดงานวันเกิดให้ลูกแฝดด้วยธีมที่แตกต่างกันตามความชอบของแต่ละคน เค้กวันเกิดของใครของมัน และมอบของขวัญที่ตั้งใจเลือกให้เหมาะกับแต่ละคนจริงๆ

สิ่งเล็กน้อยเหล่านี้คือ ของขวัญวันเกิดที่ดีที่สุดสำหรับลูกแฝดเลยล่ะ

4. เวลาส่วนตัวแบบฉายเดี่ยว

#แยกห้องเรียนหรือห้องนอนเมื่อพร้อม แม้การแยกให้ลูกแต่ละคนใช้ชีวิตของตัวเองจะเป็นทางเลือกที่น่าสนใจ เพราะลูกจะได้เรียนรู้การเข้าสังคม การแก้ปัญหา เป็นอิสระจากกัน มีความเป็นส่วนตัว และได้ทำอะไรด้วยตัวเอง แต่ถึงอย่างนั้นผู้เชี่ยวชาญด้านการเลี้ยงดูฝาแฝดต่างลงความเห็นว่า ลูกแฝดควรแยกจากกันในวัยที่เหมาะสม เพราะหากลูกโดนบังคับให้ต้องแยกจากกันทั้งที่ยังไม่พร้อม อาจจะทำให้พัฒนาการด้านอารมณ์และการเข้าสังคมถดถอยลง คุณพ่อคุณแม่สามารถพิจารณาและถามความสมัครใจของลูกๆ ก่อนเสมอ

#เล่าเรื่องราวทีละคน แม้จะไปโรงเรียนเดียวกัน ใช้เวลาอยู่ห้องเรียนร่วมกัน แต่คุณพ่อคุณแม่สามารถสนับสนุนตัวตนที่ต่างกันของลูกได้ ด้วยการรับฟังประสบการณ์ของลูกทีละคนโดยเท่าเทียมกันคุณพ่อคุณแม่สามารถเปิดโอกาสให้ลูกผลัดกันเล่าเรื่องราวของตัวเอง โดยไม่เปรียบเทียบกับอีกคน และเมื่อลูกโตขึ้น ลองแนะนำให้ลูกเขียนไดอารี่เพื่อทบทวนตัวเอง มองเห็นความเป็นตัวเอง มีพื้นที่เล็กๆ ที่สามารถระบายความในใจได้อย่างเป็นส่วนตัว และเริ่มร่างเส้นทางของตัวเองได้อย่างถูกต้อง

เมื่อคุณพ่อคุณแม่ให้ความรักและการเลี้ยงดูลูกแฝดแบบเฉพาะเจาะจงให้กับลูกแต่ละคน ลูกก็จะสามารถอยู่ร่วมกันได้เหมือนพี่น้องและเพื่อนที่ดีที่สุดของกันและกันต่อไปในอนาคต

อ้างอิง
psychologytoday
healthline
purewow
health line