ความรู้สึกต่อรูปลักษณ์ทางร่างกาย หรือ Body Image Issues คือการที่คนเรารู้สึกไม่พึงพอใจในรูปลักษณ์ทางร่างกาย ไม่ว่าจะเป็นหน้าตา รูปร่าง น้ำหนัก หรือแม้แต่สีผิวของตัวเอง
คุณพ่อคุณแม่หลายคนอาจเข้าใจว่า ลูกจะเริ่มรู้สึกถึง Body Image Issues เมื่อเริ่มเข้าสู่วัยรุ่น แต่ความจริงแล้วความรู้สึกต่อรูปลักษณ์ทางร่างกายของตัวเองนั้นเกิดขึ้นได้กับเด็กตั้งแต่วัย 3-5 ปีเลยทีเดียว
แต่ความรู้สึกนั้นมาจากไหนและเกิดขึ้นได้อย่างไร คงต้องทำความเข้าใจกันก่อนว่า พื้นฐานของมนุษย์มักไม่ค่อยพอใจกับรูปลักษณ์และร่างกายของตัวเองเป็นทุนเดิม บวกกับเมื่อเด็กๆ ต้องเปลี่ยนสภาพสังคม เช่น เข้าโรงเรียน ได้รับสื่อและเห็นการนำเสนอเกี่ยวกับรูปร่างหน้าตาของคนอื่นมากขึ้น หรือแม้แต่คำพูดของคนในครอบครัว ที่วิพากษ์วิจารณ์รูปร่างหน้าตาของคนอื่นให้เด็กได้ยินอยู่เสมอ ทั้งหมดนี้เป็นสาเหตุที่ทำให้เด็กเรียนรู้ที่จะเปรียบเทียบและมองเห็นธรรมชาติของร่างกายตัวเอง เช่น ผิวไม่ขาวเท่าเพื่อน ผมไม่เหยียดตรงเหมือนคนอื่น ว่าเป็นข้อเสียและความบกพร่อง
งานวิจัยสถาบัน Professional Association for Childcare and Early Years (PACEY) พบว่าเด็กอายุ 3-5 ปี เริ่มรู้สึกกังวลไม่พึงพอใจหน้าตา รูปร่างของตัวเอง หากปล่อยให้เด็กมีแต่ความรู้สึกมีแง่ลบหรือไม่พึงพอใจในร่างกายตัวเองเลยแม้แต่น้อยต่อไปเรื่อยๆ อาจทำให้เด็กมองเห็นคุณค่าของตัวเอง หรือ self-esteem ลดน้อยลง หรือเป็นสาเหตุนำไปสู่พฤติกรรมผิดปกติที่ส่งผลเสียต่อสุขภาพร่างกายได้ เช่น เด็กที่รู้สึกไม่พึงพอใจในขนาดตัวของตัวเอง คิดว่าตัวเองอ้วนกว่าคนอื่นจนถูกมองว่าไม่น่ารัก อาจเกิดพฤติกรรมกินอาหารผิดปกติ (Eating Disorders) เพราะกลัวรูปร่างตัวเองไม่เป็นไปในแบบที่ต้องการ
จึงเป็นเรื่องสำคัญที่คุณพ่อคุณแม่ควรสังเกตพฤติกรรมของลูก และเตรียมตัวรับมือกับสถานการณ์ Body Image Issues ที่อาจเกิดขึ้นกับลูกได้ ด้วยวิธีดังต่อไปนี้
1. ระมัดระวังคำพูด
คุณพ่อคุณแม่ควรระมัดระวังการใช้คำพูด เมื่อมีการพูดถึงรูปร่างหน้าตาไม่ว่าจะของตัวเองหรือของคนอื่น
งานวิจัยจาก Common Sense Media พบว่าเด็กอายุ 5-8 ปีที่คิดว่าแม่ไม่มีความสุขกับร่างกายตัวเอง มีแนวโน้มที่เด็กจะไม่พึงพอใจในร่างกายตัวเองเช่นกัน แต่กลับกัน หากลูกเห็นว่าพ่อแม่มีความสุขและภาคภูมิใจในร่างกายของตัวเอง ลูกก็จะรู้สึกพึงพอใจในตัวเอง รวมไปถึงรู้จักเคารพรูปลักษณ์ทางร่างกายของผู้อื่นด้วยเช่นกัน
2. ชวนลูกดูแลสุขภาพและร่างกายให้ถูกวิธี
เด็กที่ไม่ชอบหรือไม่พอใจในรูปลักษณ์ร่างกายของตัวเอง อาจจะเลือกใช้วิธีที่ผิดในการแก้ปัญหาให้ตัวเอง ดังนั้นคุณพ่อคุณแม่ควรเป็นคนที่ช่วยแนะนำวิธีที่เหมาะสม และไม่เป็นอันตรายให้กับลูก รวมทั้งอธิบายให้ลูกเข้าใจถึงความสำคัญของการมีสุขภาพร่างกายที่แข็งแรง มากกว่ารูปลักษณ์หรือคำวิจารณ์ของคนอื่น
3. พูดคุยกับลูกเกี่ยวกับรูปลักษณ์ของคนที่พบเห็นตามสื่อหรือโฆษณาต่างๆ
เมื่อลูกโตพอที่จะได้รับสื่อหรือโฆษณาต่างๆ ในชีวิตประจำวัน เป็นเรื่องที่ปฏิเสธไม่ได้เลยว่า รูปลักษณ์ของคนที่ลูกเห็นตามสื่อต่างๆ คือรูปลักษณ์ที่สังคมและคนหมู่มากนิยมชมชอบ แต่คุณพ่อคุณแม่ควรอธิบายให้ลูกเข้าใจว่า โลกเรามีผู้คนที่ประสบความสำเร็จอีกหลายด้าน และแต่ละคนก็มีความแตกต่างหลากหลาย ไม่ใช่เฉพาะคนที่รูปร่างหน้าตาสวยงามเท่านั้น
4. สอนให้ลูกเข้าใจและยอมรับความเป็นธรรมชาติและความไม่สมบูรณ์แบบ
สิ่งสำคัญคือการสอนให้ลูกเข้าใจและยอมรับว่าร่างกายคนเรานั้นย่อมมีความไม่สมบูรณ์แบบ ลูกอาจไม่พอใจบางอย่างในร่างกายของตัวเองก็ไม่เป็นไร เพราะทุกคนล้วนมีสิ่งที่ไม่พึงพอใจในรูปลักษณ์ของตัวเอง เช่น คนผมตรงหลายคนก็อยากมีผมหยักศกเป็นลอนบ้าง คนตัวสูงใหญ่หลายคนก็รู้สึกว่าคนตัวเล็กดูน่ารักและมีเสน่ห์ แต่สิ่งสำคัญคือธรรมชาติสร้างให้ร่างกายของคนเรามีความเฉพาะตัว ที่ไม่สามารถเหมือนใครและไม่มีใครเหมือนเราได้ทุกอย่าง ลูกจึงควรภูมิใจในความแตกต่างที่มีและดูแลรักษาร่างกายของตัวเองให้แข็งแรงปลอดภัยอยู่เสมอ
COMMENTS ARE OFF THIS POST