สถานการณ์บ้านเมืองตอนนี้ ทำให้คุณพ่อคุณแม่หลายคนต้องแบกรับหน้าที่รับผิดชอบมากขึ้น การทำงานที่บ้าน ที่ต้องคอยดูแลลูกน้อยเรียนออนไลน์ไปด้วย หลายครอบครัวทำงานบ้านเอง เพราะต้องการลดค่าใช้จ่ายและลดการมีคนนอกเข้าออกภายในบ้าน

ไม่ว่าจะแข็งแกร่งแค่ไหน แต่การใช้ชีวิตช่วงนี้ก็ต้องมีเหนื่อยและท้อใจกันบ้าง ที่สำคัญก็คือไม่ว่าคุณพ่อคุณแม่จะพยายามแค่ไหน ผลที่ได้ก็อาจจะไม่ออกมาตามที่คาดหวัง เช่น เมื่อต้องดูลูกเรียนออนไลน์ ก็อาจจะเสียสมาธิในการทำงาน ต้องห่วงหน้าพะวงหลัง กลายเป็นไม่ได้โฟกัสทั้งสองสิ่ง หรือพยายามให้ความสนใจลูกอย่างเต็มที่แล้ว ทำไมลูกยังดูไม่มีความสุขบ้าง เรียนหนังสือไม่เข้าใจบ้าง

คุณพ่อคุณแม่หลายคนอาจจะตั้งคำถามว่า ในเมื่อพยายามทำหน้าที่ของตัวเองอย่างดีที่สุดแล้ว ทำไมถึงยังรู้สึกว่าทำได้ไม่ดีพอ จำเป็นต้องพยายามมากขึ้นหรือเปล่า แต่แค่นี้ก็เหนื่อยเต็มที่แล้ว

หากใครที่กำลังเผชิญกับการมีความรู้สึกลบต่อตัวเอง วันนี้เราจะชวนมาทำความรู้จักและจัดการปัญหาดังกล่าวด้วยวิธี CBT หรือ Cognitive Behavioral Therapy แต่จะทำได้อย่างไรบ้าง มาลองเรียนรู้ไปพร้อมกันค่ะ

Cognitive Behavioral Therapy คืออะไร

Cognitive Behavioral Therapy หรือ CBT คือการบำบัดทางความคิดและพฤติกรรม ด้วยการพูดคุยแลกเปลี่ยนเพื่อบำบัดและจัดการกับความรู้สึกด้านลบ จากเดิม CBT เป็นศาสตร์ที่ใช้ในการรักษาโรคซึมเศร้า ซึ่งมีกระบวนการที่จะปรับความคิด (cognitive) เพื่อให้อารมณ์เศร้าดีขึ้น และปรับพฤติกรรม (behavior) เนื่องจากพฤติกรรมบางอย่าง หากยังมีอยู่ก็อาจจะทำให้เกิดอาการเศร้าต่อไปได้

วิธีจัดการกับความรู้สึกลบตามหลักการ Cognitive Behavioral Therapy ที่สามารถทำตามได้มี 5 วิธี ดังนี้

1. ต้องรู้สึกตัวอยู่เสมอ

ทุกครั้งที่เกิดความรู้สึกแย่ๆ ต้องรู้สึกตัวว่า ตัวเองกำลังรู้สึกไม่ดี บางคนเมื่อรู้สึกไม่ดี อาจจะมีอาการแสดงออกทางร่างกาย เช่น ใจสั่น ปวดหัว เหนื่อยล้า หงุดหงิด หรือนอนไม่หลับ ดังนั้นหากคุณพ่อคุณแม่รู้ตัวว่ากำลังรู้สึกแย่ ลองหยุดทำอย่างอื่นแล้วใช้เวลาประมาณ 5 นาที สำรวจและทบทวนความรู้สึกของตัวเองว่าที่รู้สึกไม่ดีเพราะอะไร และมีทางออกทางไหนบ้าง

2. ยอมรับความจริง

เมื่อเกิดความรู้สึกลบ คุณพ่อคุณแม่ไม่จำเป็นที่จะต้องพยายามปรับความคิดให้เป็นบวกเสมอไป แต่การเรียนรู้ที่จะอยู่บนพื้นฐานของความจริง คือเผชิญทั้งความรู้สึกลบและบวกต่างหากที่เป็นเรื่องสำคัญ ดังนั้น เมื่อเกิดรู้สึกด้านลบก็แค่ปล่อยให้รู้สึกไป ไม่ควรพยายามฝืน หงุดหงิดหรือซ้ำเติมตัวเองที่รู้สึกเช่นนั้น

3. ยอมรับข้อผิดพลาดของตัวเอง

หากความรู้สึกด้านลบของคุณพ่อคุณแม่เกิดจากการทำอะไรล้มเหลว สิ่งที่ควรทำก็คือการยอมรับในสิ่งที่เกิดขึ้นให้ได้ พยายามทำความเข้าใจให้ได้ว่า บางอย่างอาจเกินการควบคุมของเรา หรือบางอย่างก็เป็นสิ่งที่เลี่ยงไม่ได้ ไม่ว่าจะพยายามแค่ไหนก็ตาม แต่สิ่งที่ทำได้คือยอมรับเมื่อมันเกิดขึ้นให้ได้

4. เวลาจะช่วยให้ทุกอย่างดีขึ้น

บางครั้งการพยายามทำทุกอย่างแข่งกับเวลา อาจทำให้คุณพ่อคุณแม่เครียด และกดดันให้ตัวเองเร่งสปีดการใช้ชีวิตมากเกินไป รู้ตัวอีกทีก็สะสมความเครียดมาเป็นเวลานาน ทางที่ดีคือเมื่อไหร่ที่รู้ตัวว่ากำลังคร่ำเคร่งหรือเร่งรีบมากเกินไปแล้ว ให้ลองผ่อนแรง และใช้ชีวิตให้ช้าลง ทำกิจกรรมที่ไม่ต้องแข่งกับเวลา หมั่นสังเกตสิ่งเล็กน้อยในบ้าน นั่งดูลูกใช้เวลาเล่นโดยไม่เข้าไปเร่งหรือบอกว่าให้ลูกรีบทำอะไรบ้างก็ได้นะคะ

5. รักษาความสัมพันธ์ให้แน่นแฟ้นและผ่านพ้นปัญหาไปด้วยกัน

บางครั้งความรู้สึกลบเกิดขึ้นเพราะการใช้ชีวิตที่ต้องมีระยะห่างทางสังคม เมื่อครอบครัวไม่ได้ออกไปทำกิจกรรมที่ผ่อนคลายนอกบ้าน การอยู่บ้านด้วยกันตลอดเวลาก็ทำให้เกิดความเครียดและรู้สึกแย่ต่อกันนได้ การรักษาความสัมพันธ์ในครอบครัวเอาไว้ให้ดีจึงเป็นเรื่องสำคัญ เช่น การพูดคุยให้กำลังใจกันและกันบ่อยๆ จะช่วยแก้ปัญหาความรู้สึกลบที่เกิดขึ้นกับตัวเองได้

อ้างอิง
verywellmind