ช่วงเวลาหลังคลอด เป็นช่วงเวลาสำคัญมากสำหรับคุณแม่ เพราะนอกจากจะต้องดูแลลูกน้อยที่เพิ่งลืมตาดูโลกแล้ว ยังต้องรับมือกับการเปลี่ยนแปลงในสภาวะต่างๆ ของทั้งร่างกายและจิตใจ
คุณแม่หลายคนคงจะเคยได้ยินคำว่าภาวะซึมเศร้าหลังคลอด แต่จากการศึกษาพบว่า คุณแม่ร้อยละ 4-10 ยังต้องเผชิญกับ ภาวะวิตกกังวลหลังคลอด (Postpartum Panic Disorder) ซึ่งมักเกิดกับคุณแม่ท้องแรก หรือคุณแม่ที่มีปัญหาในช่วงตั้งครรภ์ เช่น เกิดโรคแทรกซ้อน หรือภาวะครรภ์เป็นพิษ ทำให้เกิดความเครียดมากกว่าปกติ บางรายถึงขั้นไม่กล้าเลี้ยงลูก เพราะกังวลว่าจะทำได้ไม่ดีพอและเป็นอันตรายกับชีวิตลูก
สาเหตุของ ภาวะวิตกกังวลหลังคลอด
เกิดจากระดับฮอร์โมนที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างกะทันหัน โดยขณะตั้งครรภ์ระดับฮอร์โมนของคุณแม่จะพุ่งสูงขึ้น และเมื่อคลอดลูกระดับฮอร์โมนจะลดต่ำลงอย่างรวดเร็ว ช่วง 6-8 สัปดาห์หลังคลอด จึงเป็นช่วงเวลาที่ร่างกายคุณแม่กำลังพยายามปรับตัวให้กลับมาอยู่ในสภาวะปกติ ส่งผลให้สภาพร่างกายและจิตใจไม่คงที่ จึงเกิดความเครียดและวิตกกังวลได้ง่ายกว่าปกติ
นอกจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนแล้ว ประวัติทางสุขภาพบางอย่าง ยังมีส่วนในการเพิ่มความเสี่ยงให้เกิดภาวะวิตกกังวลหลังคลอดมากขึ้น เช่น
– เคยมีอาการแพนิกมาก่อน
– โรคทางต่อมไทรอยด์
– มีภาวะกลัวการคลอดบุตร
– มีประสบการณ์ไม่ดีระหว่างตั้งครรภ์ เช่น เกิดโรคแทรกซ้อน
– พักผ่อนไม่เพียงพอ และขาดสารอาหาร
อาการของภาวะวิตกกังวลหลังคลอด
– ไม่ค่อยมีสมาธิ หลงลืม
– ประสิทธิภาพในการทำสิ่งต่างๆ น้อยลง
– มีอาการฟุ้งซ่าน ใจลอย
– นอนไม่หลับ
– ความอยากอาหารน้อยลง
– มีความวิตกกังวล หวาดกลัวมากกว่าปกติโดยเฉพาะเรื่องการเลี้ยงลูก เช่น กลัวลูกจมน้ำขณะอาบน้ำให้ลูก ไม่กล้าออกจากบ้านเพราะกลัวว่าเชื้อโรคจะติดตัวลูก
– มีพฤติกรรมย้ำคิดย้ำทำ
หากคุณแม่มีอาการดังกล่าวควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ควบคู่ไปกับการดูแลตัวเองระหว่างการเลี้ยงลูกอยู่ที่บ้าน เราจึงรวบรวมวิธีการดูแลตัวเองสำหรับคุณแม่ที่มีภาวะวิตกกังวลหลังคลอดมาฝากค่ะ
1. คุณแม่ต้องพักผ่อนให้เพียงพอ
สถาบันสุขภาพประเทศสหรัฐอเมริกาเผยว่า การพักผ่อนอย่างเพียงพอ จะช่วยบรรเทาความเครียดและความวิตกกังวลให้คุณแม่ในช่วงหลังคลอดได้เป็นอย่างดี โดยแนะนำให้คุณแม่พักผ่อนให้มากที่สุด หากนอนหลับไปพร้อมๆ กับลูกน้อยได้ก็จะดีมาก นอกจากนี้ควรหลีกเลี่ยงการเสพสื่อที่กระตุ้นให้เกิดความเครียด เช่น ข่าวอาชญากรรมที่เกิดขึ้นกับเด็ก หรือโศกนาฏกรรมที่เกิดจากการเลี้ยงดูลูก
2. หารือและพูดคุยกับคุณแม่คนอื่นๆ บ้าง
หากคุณแม่ยังกังวลที่จะออกไปพบปะผู้คน แนะนำให้คุณแม่หาช่องทางแชตหรือพูดคุยกับผู้ที่มีประสบการณ์เป็นคุณแม่มาก่อน ไม่ว่าจะเป็นคุณแม่ของเราเอง เพื่อนๆ หรือเพจที่ให้ความรู้เกี่ยวกับแม่และเด็ก การที่คุณแม่ได้พูดคุยและแลกเปลี่ยนประสบการณ์กับคนที่เข้าอกเข้าใจ หรือมีประสบการณ์ร่วมกัน ก็จะให้คุณแม่รู้สึกผ่อนคลายและสบายใจมากขึ้นได้
3. ขอให้คุณสามีช่วยดูแลงานบ้านบ้าง
ช่วงเวลาหลังคลอด อาจทำให้ประสิทธิภาพในการทำงานบ้าน ดูแลตัวเอง และดูแลคนอื่นลดลง แต่หากคุณแม่ฝืนทำงานหนักมากจนเกินไป อาจส่งผลต่อสุขภาพร่างกายและจิตใจได้ คุณพ่อจึงควรเข้ามามีส่วนร่วมในการช่วยดูแลความเรียบร้อยภายในบ้านแทนคุณแม่
และเรายังอยากแนะนำให้คุณพ่อคอยให้กำลังใจ ให้ความร่วมมือ และช่วยคุณแม่เลี้ยงลูกเท่าที่สามารถทำได้ เพราะการได้รับกำลังใจและความเข้าใจจากคุณพ่อนี่แหละค่ะ จะช่วยลดความวิตกกังวลของคุณแม่ลงไปได้มากเลยล่ะค่ะ
COMMENTS ARE OFF THIS POST