นอกจากพัฒนาการทางร่างกายที่เป็นสัญญาณการเติบโตของลูกแล้ว พ่อแม่ทุกคนย่อมเฝ้ารอวันที่ลูกเติบโตพอที่จะช่วยเหลือ พึ่งพา และดูแลตัวเองได้

ความสำคัญของการ สอนลูกให้พึ่งพาตัวเอง ไม่ใช่เพียงแค่การแบ่งเบาภาระหน้าที่ของคุณพ่อคุณแม่ แต่คือการสร้างความมั่นใจและทำให้ลูกรับรู้ว่าตัวเองมีศักยภาพที่จะดูแลและพึ่งพาตัวเองได้โดยไม่ต้องร้องขอความช่วยเหลือจากคนอื่นตลอดเวลา

นอกจากนั้น หากคุณพ่อคุณแม่ สอนลูกให้พึ่งพาตัวเอง ได้ตั้งแต่ยังเล็ก ทักษะนี้จะส่งเสริมให้ลูกเป็นเด็กที่ปรับตัวเข้ากับสังคมและสภาพแวดล้อมใหม่ๆ ได้ รู้จักคิดและตัดสินใจเพื่อแก้ปัญหาเฉพาะหน้า รวมถึงความสามารถในการช่วยเหลือผู้อื่น ซึ่งล้วนเป็นทักษะที่สำคัญและจำเป็นต่อการเติบโตทั้งสิ้น

1. ปล่อยให้ลูกทำสิ่งต่างๆ ด้วยตัวเอง

คุณพ่อคุณแม่อาจจะเคยชินกับการเตรียมและทำทุกอย่างให้ลูก ไม่ว่าจะช่วยจัดกระเป๋า แต่งตัว ใส่รองเท้า ป้อนข้าว ไม่ว่าจะด้วยความเคยชินหรือความสะดวกรวดเร็ว แต่ก็ต้องแลกมาด้วยการที่ลูกจะไม่ได้เรียนรู้คุณค่าของการทำอะไรด้วยตัวเอง หรือคุ้นเคยกับการรอให้คุณพ่อคุณแม่บอกหรือจัดการให้ตลอดเวลา

วิธีการที่ดีคือการสอนและปล่อยให้ลูกได้ลองช่วยเหลือตัวเองบ้าง เริ่มจากเรื่องง่ายๆ เช่น วันนี้ลูกลองแต่งตัวด้วยตัวเอง ใส่รองเท้าเอง นอกจากจะทำให้ลูกเรียนรู้การดูแลตัวเองแล้ว ยังสร้างความภาคภูมิใจ และฝึกให้ลูกรู้จักแก้ไขปัญหาเล็กๆ น้อยๆ ด้วยตัวเองได้อีกด้วย

2. ให้ลูกตัดสินใจด้วยตัวเอง

การตัดสินใจ เป็นทักษะสำคัญที่จะพัฒนาไปสู่ทักษะอื่นๆ ที่จำเป็นต่อการเติบโตในอนาคต เพราะหากลูกไม่กล้าคิด ไม่กล้าตัดสินใจ ย่อมนำไปสู่การไม่กล้าลงมือทำอะไรด้วยตัวเอง กลายเป็นคนที่ไม่สามารถพึ่งพาตัวเองได้ในที่สุด

ดังนั้น คุณพ่อคุณแม่ควรเริ่มจากการเปิดโอกาสให้ลูกได้ตัดสินใจเรื่องเล็กๆ น้อยๆ ของตัวเอง เช่น วันนี้ลูกอยากใส่ชุดสีอะไร อยากทำกิจกรรมอะไรในวันหยุด หรือลองให้ลูกคิดวิธีแก้ปัญหาด้วยตัวเอง เช่น ถ้าลูกหยิบหนังสือเรียนไปไม่ครบ ลูกจะแก้ปัญหาอย่างไร

การให้ลูกได้ตัดสินใจด้วยตัวเอง นอกจากจะช่วยเพิ่มความมั่นใจให้ลูกแล้ว ยังทำให้ลูกเรียนรู้ที่จะยอมรับผลของการตัดสินใจนั้นๆ ได้ดีขึ้นอีกด้วย

3. สอนลูกให้รู้จักการใช้เงิน

แม้ว่าการสอนเรื่องเงินอาจดูไม่ใช่เรื่องจำเป็นสำหรับเด็กเล็ก แต่ในความเป็นจริงการสอนให้ลูกรู้จักกลไกการใช้เงินในสังคม สอนเรื่องมูลค่าและคุณค่าของเงิน การนับ การใช้ซื้อขาย และการที่คุณพ่อคุณแม่ต้องทำงานเพื่อให้ได้เงินมาใช้จ่ายในครอบครัว จะช่วยให้ลูกรู้ที่มาของเงิน รู้คุณค่าของการใช้เงิน รู้จักเก็บออม ซึ่งจะส่งผลต่อการมีวินัยทางการเงิน มีความรับผิดชอบ ยับยั้งชั่งใจ และแยกแยะได้ว่าอะไรคุ้มค่าหรือไม่คุ้มค่าต่อการซื้อ ล้วนเป็นส่วนหนึ่งที่ส่งเสริมทักษะการพึ่งพาตัวเองให้ลูกต่อไปในอนาคต

4. สอนให้ลูกช่วยทำงานบ้าน

Julie Lythcott-Haims นักเขียนและอดีตผู้นำนักศึกษาจาก Stanford University เคยกล่าวเรื่องความสำคัญของการสอนลูกให้ช่วยงานบ้านไว้บนเวที TED Talk ว่า ความสำเร็จของลูก เริ่มจากการทำงานบ้านในวัยเด็ก ยิ่งเริ่มต้นเร็วยิ่งเรียนรู้ได้ดี

การศึกษาพบว่า เด็กที่เรียนรู้การช่วยเหลืองานบ้าน จะเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่มีความรับผิดชอบ พึ่งพาตัวเองได้ และช่วยเหลือคนอื่นได้ดีกว่าเด็กที่ไม่เคยถูกสอนให้ช่วยเหลืองานบ้านเลยแม้แต่น้อยๆ

5. ให้ลูกรู้เสมอว่าคุณพ่อคุณแม่มองเห็นความพยายามของเขา

ช่วงแรกของการสอนให้ลูกพึ่งพาตัวเอง ลูกอาจต้องใช้ความพยายามในการฝึกและพัฒนาตัวเองมากขึ้น ดังนั้น กำลังใจจากคุณพ่อคุณแม่จึงเป็นเรื่องสำคัญที่จะช่วยให้ลูกจะมีความพยายามมากขึ้น หากเขารู้ว่าคุณพ่อคุณแม่มองเห็นความพยายามของเขา ลูกจะยิ่งอยากทำอะไรได้ด้วยตัวเอง เพื่อสร้างความภาคภูมิใจให้ตัวเอง และอยากให้คุณพ่อคุณแม่เอ่ยปากชื่นชมในความพยายามนั้น

อ่านบทความ: เลี้ยงลูกสไตล์ญี่ปุ่น ฝึกลูกยังไงให้มีความรับผิดชอบ รู้จักพึ่งพาตัวเอง และมีระเบียบวินัย

อ้างอิง
mathgenie
psychologytoday
huffpost